Człowiek z marmuru (1977), reż. Andrzej Wajda, dramat obyczajowy, polityczny, Polska, 165 min.
Rok 1976. Studentka szkoły filmowej, Agnieszka (Krystyna Janda), realizuje swój film dyplomowy. Na jego bohatera wybiera Mateusza Birkuta (Jerzy Radziwiłowicz), murarza z Nowej Huty, który z szarego człowieka stał się bohaterem – przodownikiem pracy, a później – jak wielu innych – został bezlitośnie strącony z piedestału. Agnieszka szukając prawdy o jego życiu, odnajduje ogólniejszą prawdę o gorzkich latach 50. i trudnym okresie polskiego narodu.
Jeden z najważniejszych filmów kina moralnego niepokoju, skupiający się na aktualnych problemach politycznych i autentycznych bolączkach społeczeństwa, takich jak destrukcyjne dla jednostki siły i błędy systemu. Wajda, na przykładzie bohatera Mateusza Birkuta – rekordzisty w układaniu cegieł na budowie – opowiada o tym, jak powstaje mit. Epicka struktura obrazu jest nawiązaniem do narracji jednego z najważniejszych amerykańskich filmów Obywatel Kane (1941) Orsona Wellesa.
Film zdobył m.in. nagrodę dziennikarzy na FPFF w Gdańsku 1977 i nagrodę FIPRESCI MFF w Cannes 1978.
Wykładowca dr Piotr Kurpiewski: Adiunkt w Zakładzie Filmu i Mediów w Instytucie Badań nad Kulturą na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Gdańskiego. Autor Historii na ekranie Polski Ludowej (2017), monografii powojennego polskiego kina historycznego. Od 2007 roku naukowo zajmuje się historią polskiej kinematografii ze szczególnym uwzględnieniem czasów PRL. Autor kilkudziesięciu tekstów naukowych i popularnonaukowych z zakresu historii filmu, zafascynowany twórczością Krzysztofa Kieślowskiego i Wojciecha Smarzowskiego, wykładowca Akademii Polskiego Filmu, stały współpracownik Nowych Horyzontów Edukacji Filmowej.
