Panny z Wilka (1977), reż. Andrzej Wajda, dramat obyczajowy, psychologiczny, Polska, 116 min.
Dorobek pisarski Jarosława Iwaszkiewicza (1894-1980) należy do najbogatszych we współczesnej literaturze polskiej. W toku przeszło 60 lat trwającej twórczości Iwaszkiewicz interesował się wieloma dziedzinami i gatunkami literatury. Uprawiał przez całe życie lirykę, pisał powieści i opowiadania, dramaty, eseje, biografie, reportaże i recenzje. Opowiadania zajmują w jego twórczości miejsce bardzo eksponowane. Jedną z ich wspólnych cech jest realizm ujmowany w kategoriach psychologicznych. Podstawowe dla każdego człowieka problemy, zagadnienia życia i śmierci, sprawy uczuć, miłości są oglądane przez pryzmat mijającego czasu. Nie ma powrotu do zdarzeń sprzed lat. Obraz świata, który przed laty uważaliśmy za jedynie prawdziwy, w świetle późniejszych doświadczeń wydaje się prosty, często banalny. Intymna, refleksyjna opowieść o stosunku człowieka do naturalnego cyklu przyrody: życia i śmierci. Szukając śladów dawnych emocji bohater po wieloletniej nieobecności odwiedza miejsce, w którym spędził młodość.
Niespełna czterdziestoletni Wiktor Ruben po stracie przyjaciela przyjeżdża do wujostwa na wieś, gdzie w pobliskim dworku, w gronie kilku panien, spędził młodzieńcze lata. Julia doczekała się bliźniaczek, wyemancypowana Jola wyszła za mąż, Fela przedwcześnie zmarła, zmieniły się też Zosia i Kazia, mała Tunia wyrosła na piękną pannę. Pojawienie się Rubena, jego wspomnienia i chęć ożywienia przeszłości burzą spokój mieszkanek dworu, ujawniają ich powikłane losy, dramaty, życiowe klęski. Ruben wyjeżdża z postanowieniem, że już tu nigdy nie wróci.
Wykładowca dr Bartosz Filip – filmoznawca, historyk filmu, wykłada na Uniwersytecie Gdańskim. Członek Polskiego Towarzystwa Badań nad Filmem i Mediami, główny specjalista ds. literatury, nauki i wydawnictw w Nadbałtyckim Centrum Kultury w Gdańsku. Zainteresowany historią kina polskiego, wizerunkiem II wojny światowej w kinie i kinem amerykańskim od lat 70. XX wieku.
